GURREN LAGANN VÀ NHỮNG MŨI KHOAN CỦA SỨC MẠNH TINH THẦN CÓ THỂ XUYÊN THỦNG CẢ THIÊN ĐƯỜNG.

Nếu đã là anime fan, đặc biệt khi đã xem qua những bộ shounen anime thì chắc hẳn các bạn đã quá quen thuộc với khái niệm sức mạnh tinh thần (hay sức mạnh niềm tin). Khi mà nhân vật chính phải đấu tranh chống lại thế lực to lớn mạnh mẽ hơn nhiều lần so với mình, đến lúc bị dồn vào chân tường thì họ sẽ thường hay sử dụng một thứ “vũ khí bí mật” có sức mạnh đầy kỳ diệu để đẩy ngược tình thế, tiến tới một chiến thắng tưởng chừng như không thể!

Thế tại sao thứ vũ khí bí mật kia lại được các tác giả shounen ưa chuộng sử dụng đến vậy? Chúng ta hãy cùng tìm hiểu lại nguồn gốc của khai niệm “power of will” cái đã. Đến đây, ta cần phải nhắc đến một cái tên đó là Friedrich Nietzsche.

“Sao bác Ad lại thích đề cập đến Nietzsche hoài nhỉ? Fan cuồng của ổng à?” Thật sự mình không muốn đề cập đến ông này đâu, cái tên ổng khó gọi vl. Có trách thì trách tại sao mấy ông tác giả manga cứ chuông triết lý của ông này nên khiến mình phải dẫn ổng vào thôi.

Thôi trở lại vấn đề. Ông Nietzsche có một câu nói rất nổi tiếng đó là: “God is dead”. Giữa một thời trung cổ phương tây khi mà thiên chúa giáo thống trị tất cả mọi thứ và người dân quá cuồng tính. Nietzsche đã phát biểu câu đó và đồng thời cho rằng con người có thứ sức mạnh ý chí “power of will” (hay will to power) có thể vượt lên cả chúa trời.

Câu này của ông phải được hiểu theo nghĩa của thuyết định mệnh. Ông chống đối lại quan điểm của thiên chúa giáo cho rằng cuộc sống, vận mệnh của mỗi chúng ta đều chịu ảnh hưởng bởi thứ quyền năng to lớn bí ẩn ở ngoài kia, và nhiệm vụ của ta chỉ là cầu nguyện để được ban phát ân huệ từ thế lực đó. Nietzsche đã hoàn toàn bác bỏ thuyết định mệnh kia cho rằng nó đã “chết” hay nói chính xác hơn là nó không hề tồn tại. Chính ý chí con người mới là thứ quyết định và thay đổi tất cả.

Quan niệm của ông vào thời đó dĩ nhiên gây ra những sự phản đối mạnh mẽ khiến ông trở thành một trong những triết gia gây tranh cãi nhất trong lịch sử. Tuy nhiên, ý tưởng đầy tính khích lệ rằng chúng ta có thể tự tay nắm lấy vận mệnh của mình đã thu hút nhiều tác giả văn học nghệ thuật và trở thành niềm cảm hứng vô tận cho những sáng tác của họ. Điều này lại vô cùng phù hợp với thể loại shounen khi mà đối tượng nhắm đến của thể loại này là các bạn tuổi vị thành niên. Một lứa tuổi đầy hoài bão tham vọng, tràn đầy nhiệt huyết sức trẻ và muốn dùng sức trẻ của mình để thay đổi thế giới. Thế nên sức mạnh niềm tin trở thành một thành phần gần như không thể thiếu trong hầu hết bộ shounen giúp cổ động cho các bạn trẻ hãy đi trải nghiệm cuộc sống và dùng sức trẻ, ý chí của mình để thay đổi cuộc sống.

Tuy nhiên vì được sử dụng quá nhiều nên sức mạnh tinh thần trở thành một cliché phổ biến, nhiều khi gây chán cho khan giả. Vấn đề mà mỗi tác giả phải đối mặt là làm sao để tác phẩm của mình vẫn phát huy tốt ý nghĩa của khái niệm sức mạnh tinh thần mà không quá đi vào lối mòn, gây buồn chán cho đọc giả, cho khán giả.

Và hôm nay tôi xin được giới thiêu cho các bạn một classic của thể loại mecha. Một anime tuy là hàng original nhưng đã thể hiện một cách trọn vẹn khái niệm sức mạnh tinh thần, đồng thời còn mang lại sự hào hứng tuyệt vời, bùng nổ về cảm xúc đầy đáng nhớ cho các khán giả. Đó là: Tengen Toppa Gurren Lagann.

Giới thiệu về bộ anime:

Thể loại: Hành động, Phiêu lưu, Hài hước, Mecha, Scifi.

Số tập: 27/27

Nguồn: Original

Studio: Gainax

Được ra mắt vào năm 2007

Trong tương lai xa, con người phải chịu cảnh đào hang sống chui rúc dưới lòng đất. Trong hàng trăm năm, họ phải sống trong nỗi sợ hãi của những trận động đất và sụp hầm.

Jeeha, ngôi làng mà Simon và Kamina sinh sống cũng phải chịu cảnh như vậy.

Một ngày kia, Simon đột nhiên tìm thấy một mũi khoan nhỏ, sáng bóng trong khi đào mở rộng đất cho làng. Cùng lúc đó, Kamina, một anh chàng tin tưởng rằng phía trên ngôi làng là một miền đất khác, đã lập nên một băng để phá xuyên qua mái vòm và có thể rời khỏi hang ngầm. Đột nhiên một trận động đất xuất hiện và mái vòm sụp xuống theo sau là một cỗ máy khổng lồ mong muốn tàn phá mọi thứ. Simon và Kamina lâm vào nguy hiểm khi phải chiến đấu chống lại cổ máy kia, đồng thời nó cũng là một cơ hội quý báu để hai anh bạn trẻ có thể tiến lên mặt dất và khám phá thế giới!

Recommendation: Mình phải nói Gurren Lagann là một bộ anime khá toàn diện vừa có tình giải trí hành động rất lớn, vừa giàu cảm xúc nên mình xin được khuyên tất cả mọi anime fan đều nên xem qua bộ này đặc biệt là các fan của thể loại mecha. (Mà mình nghĩ nếu bạn đã tự gọi mình là fan của mecha thì ít nhất cũng phải biết đến bộ này rồi )

PHẦN PHÂN TÍCH (CÓ SPOILERS)

Dĩ nhiên ở đầu bài viết mình đã có đề cập đến khái niệm sức mạnh tinh thần nên chúng ta hãy xem xét cách mà khái niệm này được thể hiện trong Gurren Lagann như thế nào. Bởi vì đây cũng chính là chủ đề chính của toàn bộ bộ anime.

1. Ý nghĩa biểu tượng của sức mạnh tinh thần.

Ngay từ đầu và xuyên suốt cả bộ anime, ta chắc hẳn sẽ nhận ra rõ ràng hình ảnh những mũi khoan được nhấn mạnh liên tục và trở thành hình ảnh chính tượng trưng cho sức mạnh tinh thần.

Bộ anime không cần loay hoay lòng vòng mà ngay từ tập đầu tiên hình ảnh Simon đào hang, lời thoại của cậu cách chiến đấu và chiên thắng con Gunmen đầu tiên đã đập mạnh vào mắt khan giả biểu tượng mũi khoan. Mũi khoan luôn tiến về phía trước, hoàn toàn không có sự lùi bước thoái lui, mũi khoan xuyên qua những thứ cứng rắn khó nhằn nhất để phá vỡ mọi thứ, thể khai phá đến vùng đất mới.

Đây là cách sử dụng hình ảnh đầy thông minh và đơn giản để tượng trưng cho ý chí con người luôn muốn cầu tiến, muốn được phát triển, tiến xa hơn, được khám phá nhiều hơn và trải nghiệm nhiều hơn.

Hình ảnh mũi khoan xuyên suốt bộ anime được phát triển tăng tiến ngày một lớn và ban đầu chỉ là mũi khoan của Simon và Kamina, sau này đã được nhân rông thành mũi khoan của tất cả mọi người. Bên cạnh đó là sự mở rộng thế giới của bộ anime từ thế giới chật hẹp nơi lòng đất cho đến mức độ hành tinh, sau cùng là cả vũ trụ. Điều này cũng thể hiện sức mạnh của biểu tượng mũi khoan phá bỏ mọi giới hạn, mọi sự kiềm kẹp để có thể thách thức cả thánh thần.

Có nhiều bạn khi xem bộ anime thắc mắc rằng tại sao từ một bộ anime mecha khá bình thường lúc ban đầu tại sao lại trở thành một cuộc chiến không gian, các mecha ném các thiên hà vào nhau đến mức vô lý khi về cuối? Thực sự nếu các bạn có để ý thì ngay từ tập 4 Kamina đã có nói với Simon rằng “Mũi khoan của chú sẽ xuyên thủng cả thiên đường” ám chỉ rằng họ sau này sẽ lái mecha bay ra ngoài không gian. Ta thấy rằng nhà sản xuất ngay từ đầu đã có ý định rõ ràng và lên kế hoạch từ trước về sự phát triển của Gurren Lagann rồi.

2. Đẩy khái niệm sức mạnh tinh thần lên đến mức không thể tin được, thế nhưng Gurren Lagann không hề vô lý

Không chỉ thể hiện khái niệm sức mạnh tinh thần mà Gurren Lagann còn khái thác nó ở mức độ triệt để, khiến cho khái niệm này đạt đến tầm cao mới chưa từng thấy, thể hiện một sức mạnh tuyệt đối mà như Nietzche đã từng đề cập là vượt qua cả chúa trời.

Có một số bạn cho rằng mặc dù Gurren Lagann là một bộ anime rất hay, nhưng lại rất “phi logic” và vô lý, nên tắt não trước khi xem. Mình thì không nghĩ như vậy, Gurren Lagann không chỉ có “mindless action” mà thực sự bộ anime có xây dựng một cơ sở lý thuyết cho phần cốt truyện: đó là lý thuyết về sức mạnh xoắn ốc.

Tại sao bộ anime lại dành khá nhiều thời gian để giải thích cho thứ sức mạnh xoắn ốc kia mặc dù ta đều biết bản chất của nó là gì và ta đều biết sau cùng thì các nhân vật đều sẽ tìm cách để chiến thắng thôi. Theo mình thì lý thuyết về sức mạnh xoắn ốc một mặt tạo ra bức tường ngăn cảng cho các nhân vật vượt qua mặt khác lại chính là cơ sở cho thứ sức mạnh tinh thần vô biên kia.

Ví dụ rõ ràng nhất ở đây đó là cuộc chiến của băng Gurren Lagann và Anti-spiral. Anti-spiral rõ ràng là một đấng toàn năng có sức mạnh vô biên, điều khiển cả các quy tắc vật lý và thâu tóm cả vũ trụ. Đây là thứ gần nhất với khái niệm chúa trời của Nietzche.

Sức mạnh của antispiral có được cũng chính là do lý thuyết sức mạnh xoắn ốc tạo ra bởi vì họ đã từng là chủng tộc spiral, khi đạt đến sức mạnh cực đại họ lại quay lại chống lại và khống chế các chủng tộc spiral khác. Bên cạnh đó lý thuyết xoắn ốc cũng cung cấp cho ta một công cụ để vượt qua chính giới hạn mà nó tạo ra bởi vì theo nó, sức mạnh xoắn ốc có thể tăng đến vô hạn chỉ cần ta kiếm nguồn mà quy tụ đủ mà thôi.

Cuộc chiến giữa Gurren Lagann và Anti-spiral là một cuộc chiến xóa bỏ thuyết định mệnh ở mức độ tuyệt đối. Đây là cuộc chiến phá vỡ “thành trì” cuối cùng của thuyết định mệnh đó là các quy tắc vật lý đã chi phối toàn bộ vũ trụ. Tiến tới sự tự do làm chủ ở mức độ cao nhất.

Do đó, mình không nghĩ rằng Gurren Lagann vô lý, chỉ là nó tự tạo ra thứ “lỹ lẽ”, thứ có thể để rồi đồng thời phá vỡ nó mà thôi.

3. Khi sức mạnh tình bạn thực sự là sức mạnh của tình bạn, tận dụng “plot armor” hợp lý

Bên cạnh sức mạnh tinh thần của mỗi các nhân các nhân vật chính thì họ cũng phải tận dụng thứ “power of friendship” vì những người bạn mà nỗ lực hơn nữa.

Thế nhưng có một vấn đề với “sức mạnh tình bạn” mà mình hay thấy trong anime, có thể tóm gọn trong đoạn hội thoại sau:

Char phụ A: Hãy bỏ chạy đi, hãy từ bỏ đi. Kẻ thù quá sức so với cậu rồi.

MC: Không, tôi sẽ không bỏ chạy, tôi sẽ chiến đấu tới cùng để bảo vệ mọi người!

Char phụ A (vẫn đứng đó xem, không chịu chạy đi): tinh thần của cậu ấy thật là đáng khâm phục,… bla bla

(Sau khi MC đánh bại kẻ địch)

Char A: Thật không thể tin được. Cậu đã làm được, cậu có sức mạnh thật đáng nể.

MC: Không đó là tình bạn bè của chúng ta đã giúp mình có sức mạnh để bảo vệ cậu.

Mình hiểu ý nghĩa của sức mạnh tình bạn trong ví dụ trên và mỉnh biết xây dựng tình tiết như vậy để đề cao chủ nghĩa anh hùng khi mà nhân vật chính một mình tự tay cứu giúp mọi người. Nhưng mà mình không cho rằng đây thực sự là sức mạnh của bạn bè hay gì cả bởi vì thằng bạn A của main có làm gì đâu, nảy giờ chỉ đứng xem mà thôi, vả lại tại sao không chạy đi? Nếu mà bị kẻ địch bắt được thì lại trở thành gánh nặng cho main đúng không nào. Sức mạnh tình bạn cái quái gì, sức mạnh của những “cục tạ” thì có .

Bởi vậy theo mình, sức mạnh tình bạn thực sự phải là sức mạnh của sự đoàn kết cùng chiến đấu khi mà mỗi cá nhân đều phải có đóng góp nhất định đến thắng lợi chung của toàn tập thể. Và may thay các nhà sản xuất của Gurren Lagann biết được điều trên, và bộ anime đã có sự thể hiện xuất sắc ý niệm trên.

Ngay từ đầu, để tiêu diệt con Gunmen đầu tiên đều phải có sự phối hợp và hỗ trợ lẫn nhau giữa Kamina, Simon và Yoko, đặc biệt là sự tương đồng ý chí giữa Kamina và Simon. Bởi vì nếu Simon không có ý chí mãnh liệt như Kamina thì sẽ không phát huy tối đa sức mạnh của Gurren Lagann. Vì thế ngay từ đầu tất cả đều phải chiến đấu hết sức mình và thắng lợi là thành quả chung của cả băng không có ai là không quan trọng hay vô dụng cả.

Sau đó, kể cả sau khi Kamina chết, đến khi nhóm đấu với Lordgenome hay là tận anti-spiral ở cuối bộ anime, thì dù cho binh đoàn có trở nên lớn mạnh đến nào đi chăng nữa đều phải cần có sự đóng góp của tất cả mọi người. Mỗi người có một vai trò riêng và với tinh thần đồng lòng, sức mạnh tập thể họ mới có thể vượt qua những thứ không thể.

Cảnh chiến đấu cuối cùng trong anime đã thể hiện rõ điều đó: sức mạnh xoắn ốc giờ đây không những là mũi khoan của Simon mà còn là mũi khoan của mọi người. Mỗi người là một phần của con đại rô bốt, mũi khoan này bị kẻ địch phá vỡ thì còn mũi khoan khác tiếp sức. Tất cả cùng là động lực cho Simon hoàn thành cú dứt điểm cuối cùng.

Và không những cảnh hành động cuối cùng có sự sắp đặt tài tình như vậy mà là phần lớn các cảnh hành động còn lại trong mỗi tập đều có sự tính toán làm sao để cho mọi người đều phải góp một phần công sức. Gurren Lagann không phải là một show “mindless action” chỉ có hành động xem cho đã mắt mà thực sự là một tác phẩm có sự suy tính, sắp đặt tình tiết đầy kỳ công và chi tiết.

Sự sử dụng “plot armor” của Gurren Lagann cũng rất là hợp lý.

Cho bạn nào chưa biết thì “plot armor” mà chúng ta hay gọi là “buff bất tử” là việc mà tác giả giữ cho nhân vật sống khi đang cận kề bở vực cái chết bởi vì nhân vật đó có vai trò quan trọng trong cốt truyện. Việc ”buff bất tử” cho một nhân vật là điều cần thiết giúp cho nhân vật đó có những sự phát triển sau này, thế nhưng lạm dụng nó nhiều quá, tìm mọi cách để giữ cho nhân vật được sống sót cũng không tốt, vì có thể tạo ra nhiều điểm vô lý trong cốt truyện.

Gurren Lagann có thể nói là không ngại giết chết một nhân vật khi cần thiết, ví dụ rõ ràng nhất là việc Kamina chết ngay trong những tập đầu. Cái chết không thể nào quên của Kamina là một phần vô cùng quan trọng trong sự phát triển nhân vật của Simon. Cậu ta phải nhận ra rằng sức mạnh niềm tin mà cậu có được để chiến thắng kẻ thù là từ chính bản thân cậu mà ra chứ không phải của ai khác. Ngoài ra từ cái chết của Kamina mà chúng ta mới biết rằng tính cách hùng cường ngang bướng của cậu ta chính là nhờ sự tin tưởng của cậu ta vào Simon, rõ ràng là việc “giết” Kamina ở đây là hoàn toàn cần thiết và đã có tính toán từ trước giúp mở ra một hướng đi mới cho tác phẩm và khiến cho các nhân vật thể hiện được tính đa chiều của mình.

Ngược lại thì nhân vật Viral trở thành nhân vật sống dai nhất ngoại trừ nhân vật chính. Khi xem bộ anime, mình đã từng nghĩ thế quái nào thành niên này lại sống dai đến thế sao không chết cho rồi đi. Nhưng rồi về cuối bộ anime ta hiểu được tại sao Viral lại được giữ lại. Cậu ta là người gia nhập binh đoàn Gurren Lagann muộn nhất. Cậu ta đại diện cho người thú giống loài được xem như phe phản diện trong nữa phần đầu của bộ anime và cậu ta là một trong những kẻ căm thù con người nhất. Thế nhưng việc giữ cậu ta lại để sau này cùng chiến đấu với Simon, với loài người là đại diện cho sự xóa bỏ thù hận, cùng nhau hợp tác vì một mục tiêu chung không chỉ vì loài người mà vì tất cả các giống loài trong vũ trụ.

Không những khiến cho cái chết của các nhân vật trở nên quan trọng và ý nghĩa, Gurren Lagann còn khiến cho những cái chết đó hoành tráng và ấn tượng khó quên hết sức có thể. Cái chết của Kamina rõ ràng là không thể quên ngay cả với các bạn xem bộ anime chỉ lần đầu, ngoài ra bộ anime còn có những cái chết tuyệt đẹp và đầy cảm động như của Kittan. Tất cả cùng làm nên một show diễn đầy đáng nhớ và tuyệt diệu.

4. Sức mạnh của lời thoại và thiết kế nhân vật tốt

Trong các bộ shounen các bạn thường thấy trước khi đánh bại nhân vật phản diện thì các nhân vật chính của chúng ta cần phải “giảng đạo” một chút. Sử dụng lý tưởng của bản thân để tuôn một lèo “thuyết giáo” trước khi tới màn đánh đấm. Đó là cái mà chúng ta gọi là “thông não chi thuật” .

Mình hiểu lý do của việc “thông não” đối thủ này, và cho rằng nó là điều cần thiết để thể hiện ý nghĩa của bộ anime cũng như sự phát triển của các nhân vật. Thế nhưng nếu lạm dụng nó quá nhiều lại là một chuyện khác nhiều khi chỉ khiến cho ta muốn xả qua cho nhanh đến cảnh hành động mà thôi.

Do đó, nhiều khi nói dài dòng cả trăm câu cũng không bằng nói một câu mà cực chất gây dễ gây nức lòng người xem. Như nhân vật chính mà mình yêu thích là Guts, là một người ít nói, nhưng tại Conviction arc, ngay giữa lúc tình cảnh ngặt nghèo nhất, anh ta đã nói một câu mà tới giờ mình còn nhớ đó là “Đừng cầu nguyện! Khi cầu nguyện hai tay của ngươi phải chắp lại. Do đó ngươi không thể chiến đấu!”, hay là cậu cao bồi lãng tử Spike cũng có những quote đã đi vào lòng người không thể quên được.

Do đó lời thoại cần phải có những câu nói mạnh mẽ để nhấn mạnh trong những lúc quan trọng thay vì cứ dài dòng sáo rỗng. Và Gurren Lagann đã thực hiện điều này rất tốt. Chắc hẳn chỉ cần xem một lần thôi thì bạn đã thuộc nằm lòng những câu nói nổi tiếng trong bộ anime: “Mũi khoan của chú sẽ xuyên thủng cả thiên đường”, “Bọn mày nghĩ ta là ai hả?”,…

Các câu nói đơn giản trên theo mình là rất hiệu quả không những là có tác dụng như là một motivation speech cổ vũ tinh thần giúp khí thế chiến đấu tang cao mà nó còn giúp bộ nên trở nên cực kỳ đáng nhớ.

Bên cạnh đó, thì yếu tố sau cùng mà mình muốn đề cập, tuy là yếu tốn phụ nhưng lại có tác động rất lớn lên Gurren Lagann đó là thiết kế nhân vật. Gurren Lagann phải nói là có thiết kế nhân vật tuyệt vời. Các nhân vật tuy được thiết kế đơn giản nhưng lại ấn tượng và có những nét riêng đặc biệt dễ nhận dạng.

Kamina cùng với chiếc kính của mình thì khỏi cần nói, đã trở thành biểu tượng của bộ anime và là một trong những biểu tượng nổi tiếng nhất trong anime nói chung. Simon thì rõ ràng dễ nhận ra với chiếc kính tròn của mình và chiếc dây chuyền hình đinh xoắn ốc. Yoko thì mái tóc đỏ, kẹp tóc đặc trưng cùng thân hình nóng bỏng rực lửa của cô là không thể lẫn vào đâu được. Cùng với các nhân vật khác như Nia, Leron, Rossiu,.. điều có thiết kế riêng biệt và thể hiện rõ ràng đặc trưng riêng của từng nhân vật.

Tất cả những điều trên đã tạo cho ta một bộ anime đầy đáng nhớ, xứng đáng trở thành một huyền thoại, một classic trong giới mecha cho dù hơn 10 năm sau vẫn nên được ca tụng.

Gurren Lagann mặc dù khám phá ý tưởng về sức mạnh tinh thần không được mới mẻ trong giới anime-manga, nhưng nhờ những tài năng của studio trứ danh Gainax đã cho ta một show diễn đầy ấn tượng. Nó có thể là một bộ anime đầy cliche, thế nhưng nó là một bộ đầy cliché hay nhất mà bạn có thể xem được.

Bài viết của mình đến đây là hết, cảm ơn các bạn đã đọc.

#Athes